Wspaniała waza to pierwszy dowód, że w Brytanii odbywały się walki gladiatorów
7 marca 2023, 11:40Ostatnie badania przynoszą pierwszy dowód, że w rzymskiej Brytanii odbywały się walki gladiatorów. Dotychczas nie mieliśmy żadnych informacji, ani pisemnych, ani archeologicznych, dotyczących tej najbardziej znanej rozrywki Rzymian w prowincji Britannia. Nowe analizy Wazy z Colchester, znalezionej w 1853 roku w rzymskim grobie, dostarczają pierwszych dowodów, że na Wyspach Brytyjskich odbywały się walki gladiatorów.
Timeless – Wirtualne Muzeum Zapomnianych Wynalazców
7 marca 2023, 06:27Niedawno odbyło się pierwsze spotkanie robocze projektu Timeless. Zrzeszeni w nim naukowcy chcą zachować i przybliżyć społeczeństwu cenne obiekty, znalezione podczas prac nad serialem dokumentalnym o polskich wynalazcach pt. „Geniusze i marzyciele”. W projekcie biorą udział specjaliści z różnych szkół wyższych. Celem zespołu jest m.in. utworzenie ogólnodostępnego wirtualnego muzeum.
Monarchia idzie z duchem czasu. Olej koronacyjny bez produktów zwierzęcych
6 marca 2023, 18:25W Bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie poświęcono olej, którym podczas koronacji zostanie namaszczony król Karol III. Namaszczenie świętym olejem było jednym z najważniejszych elementów koronacji w tradycji europejskich monarchii. Obecnie zachowało się podczas koronacji brytyjskich monarchów. Jednak uświęcony tysiącleciami tradycji rytuał został dopasowany do czasów współczesnych
Szczątki najstarszych jeźdźców zdradzają, kiedy człowiek dosiadł konia
6 marca 2023, 12:32Wiemy, że już w IV tysiącleciu przed naszą erą ludzie udomowili konie. Zagadką jednak pozostaje, kiedy po raz pierwszy zaczęto wykorzystywać je w celach transportowych. W kurhanach z Rumunii, Bułgarii i Węgier archeolodzy znaleźli najstarsze szczątki ludzi, którzy prawdopodobnie jeździli konno. To pięciu przedstawicieli kultury grobów jamowych, którzy żyli pomiędzy ok. 3000 a ok. 2500 lat przed naszą erą.
Zabrze: pierwszy w Polsce przeszczep serca pobranego za granicą
6 marca 2023, 11:25W Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu po raz pierwszy w Polsce przeszczepiono serce pobrane za granicą. Zespół z Zabrza pobrał narząd w jednym ze szpitali w Czechach. Jak podkreślono we wspisie ŚCCS na Faceboooku, to efekt współpracy zespołu koordynatorów ze Śląskiego Centrum Chorób Serca [...], dr Anny Pszenny z Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji „Poltransplant” oraz Koordinační středisko transplantací - KST. W transporcie pomogła czeska policja.
Obiekt X7 w pobliżu centralnej czarnej dziury Drogi Mlecznej to pozostałość po zderzeniu gwiazd?
6 marca 2023, 09:35Od 20 lat naukowcy obserwują w pobliżu Sagittariusa A* – centralnej czarnej dziury Drogi Mlecznej – tajemniczy szybko ewoluujący obiekt X7. Specjaliści zastanawiali się, czym on jest. Czy został wyciągnięty z większej pobliskiej struktury, czy jego niezwykły kształt to skutek oddziaływania wiatrów gwiazdowych, a może ukształtował go strumień cząstek z czarnej dziury? X7 ma masę 50-krotnie większa od masy Ziemi, a pełen obieg wokół czarnej dziury zajmie mu 170 lat.
Jakie buty do biegania po bieżni? Poradnik
6 marca 2023, 08:13Bieganie sprawia ogromna przyjemność, jeśli warunki pogodowe sprzyjają aktywności na świeżym powietrzu. Niewiele z nas posiada tak silną determinację, aby trenować w mrozie, deszczu lub na śliskiej, oblodzonej nawierzchni. Na szczęście, podczas niesprzyjającej pogody czynne są siłownie, oferujące elektryczną i mechaniczną bieżnię. Musisz wiedzieć, że buty na bieżnię różnią się od tych, w których biegasz po asfalcie oraz w terenie. Jak je wybrać? Przekonaj się.
Plastikoza – nowa choroba ptaków
6 marca 2023, 06:46Naukowcy opisali nową jednostkę chorobową u ptaków. Plastikoza jest powodowana przez niewielkie kawałki plastiku, które wywołują stan zapalny w przewodzie pokarmowym. Została opisana u ptaków morskich, ale odkrywcy nie wykluczają, że to tylko wierzchołek góry lodowej. Na zewnątrz ptaki te wyglądają na zdrowe, jednak nie jest z nimi dobrze, mówi doktor Alex Bond z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Ciągły stan zapalny prowadzi do bliznowacenia i deformacji tkanki, co negatywnie wpływa na rozwój i szanse przeżycia ptaków.
Zapraszamy do wzięcia udziału w konkursie „Astrolabium” Obserwatorium Astronomicznego UJ
5 marca 2023, 17:15Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego i Fundacja Antares organizują VII edycję konkursu astronomicznego „Astrolabium”. Jego celem jest promowanie nauk ścisłych, przede wszystkim astronomii i badań kosmosu, wśród uczniów szkół podstawowych i średnich. Konkurs przygotowano pod kątem czterech grup wiekowych: klas 1-3, 4-6 i 7-8 szkoły podstawowej oraz szkoły średniej. Chęć uczestniczenia w konkursie można zgłaszać do końca marca.
Średniowieczna nordycka hafgufa i starożytny grecki aspidochelon to to samo zwierzę. I żyje do dziś
4 marca 2023, 09:35Z XIII-wiecznego norweskiego tekstu edukacyjnego „Lustro królów” (Konungs skuggsjá) dowiadujemy się, jak polowała hafgufa, zamieszkująca wody wokół Islandii. Podobieństwo do hafgufy wykazuje aspidochelon, często opisywany w literaturze średniowiecznej, o którego istnieniu po raz pierwszy donosi wczesnochrześcijański (II w.) „Fizjolog”, pierwowzór średniowiecznych bestiariuszy. Australijscy naukowcy poinformowali, że wiedzą, czym jest hafgufa i aspidochelon. Co ciekawe, opisy sprzed wieków zgadzają się z odkryciami, których nauka dokonała dopiero ostatnio